Những năm qua, HTX nông nghiệp Bản Dao – Thống Nhất đã trở thành điểm tựa vững chắc hỗ trợ phát triển kinh tế của phụ nữ dân tộc Dao tại phường Thống Nhất thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình. Từ cung cấp dịch vụ đầu tư, cung ứng giống cây trồng và bao tiêu sản phẩm sau thu hoạch, HTX đã tạo việc làm thường xuyên cho hàng trăm lao động, qua đó đã góp phần gia tăng thu nhập, cải thiện đời sống, xóa đói giảm nghèo cho người dân.
HTX Nông nghiệp Bản Dao – Thống nhất thành lập năm 2005 với 20 thành viên, cùng số vốn và cơ sở vật chất còn hạn chế. Các thành viên của HTX đều là người dân tộc Mường, Dao, rất cần cù chịu khó và chuyên canh tác cây trồng cây lương thực như mía, ngô, khoai, đót… Tuy nhiên, với quy mô sản xuất nhỏ lẻ, manh mún nên hiệu quả thấp.
Mở rộng diện tích trồng sả
Chị Nguyễn Thị Bình, dân tộc Mường, Giám đốc HTX Bản Dao – Thống nhất cho biết, năm 2015, HTX đã chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012, nhận thấy cây sả có tiềm năng phát triển kinh tế khi tận dụng diện tích vườn, đồi để trồng sả xen canh tại địa phương. Vậy là Ban giám đốc và các thành viên HTX đã nghiên cứu, thống nhất với thành viên để đầu tư trồng cây sả theo hướng kinh tế hàng hóa, đồng thời tích cực vận động người dân có diện tích đồi rừng tham gia vào HTX.
Nhờ vậy, đến nay HTX đã có 86 thành viên người dân tộc Dao tham gia trồng 145 ha sả theo quy trình sản xuất an toàn gắn với bảo vệ môi trường.
Để phát triển được diện tích và quy mô trồng sả thành công như hiện nay, HTX đã trải qua một thời gian khởi đầu với nhiều khó khăn, chưa có máy móc phải đi thuê chiết xuất tinh dầu, tư thương ép giá chỉ còn 3.000 – 5.000 đồng/kg sả nguyên liệu. Tuy nhiên, HTX đã chủ động tìm kiếm đối tác, phát triển ý tưởng sản xuất mới, quảng bá thương hiệu, nhằm thu hút sự quan tâm của thị trường.
Năm 2019, HTX Bản Dao – Thống nhất đã tham gia cuộc thi Phụ nữ khởi nghiệp sáng tạo, do Trung ương Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam tổ chức với ý tưởng chế biến tinh dầu sả và được hỗ trợ 153 triệu đồng từ nguồn chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới.
Với kinh phí hỗ trợ, HTX đã đầu tư dây chuyền chưng cất tinh dầu sả, đưa vào vận hành sản xuất đều đặn tại nhà xưởng ngày càng hiện đại hóa. Theo đó, dây chuyền công suất hoạt động 2 mẻ/ngày, cho định mức từ 2,0 – 2,5 lít tinh dầu/ngày.
Chị Nguyễn Thị Bình chia sẻ, từ khi có dây chuyền chưng cất tinh dầu được hỗ trợ, các thành viên HTX đã giảm lao động nặng nhọc. Tất cả các sản phẩm từ sả (củ sả, lá, bẹ sả) đều có thể chưng cất thành tinh dầu có giá trị kinh tế cao.
Ngoài ra, HTX đã liên kết với nhiều đối tác phát triển đa dạng sản phẩm với tinh dầu sả chanh, nước lau nhà từ tinh dầu sả, nước rửa bát. HTX đảm bảo tiêu thụ toàn bộ cây sả và các sản phẩm nông nghiệp của thành viên sản xuất, do đó mức thu nhập của chị em ngày càng cao, số lượng thành viên tham gia ngày càng đông.
“Đây là cơ hội giúp chị em phụ nữ dân tộc Dao nâng cao nhận thức và chất lượng sản phẩm của mình, đồng thời tạo việc làm và góp một phần vào chương trình mục tiêu phát triển kinh tế của địa phương”, chị Bình cho biết.
Hỗ trợ để HTX phát triển
Để HTX phát triển hiệu quả như hôm nay, HTX luôn nhận được sự quan tâm hỗ trợ từ phía Liên minh HTX Việt Nam, Hội LHPN Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh Hoà Bình cùng chính quyền các cấp, các ngành. Theo đó, các cơ quan chức năng đã tạo điều kiện tổ chức tập huấn cho ban lãnh đạo và thành viên HTX, hỗ trợ giống cây, mẫu mã bao bì, nhãn mác sản phẩm, tập huấn về kỹ thuật trồng sả cho thành viên.
Chị Nguyễn Thị Minh, người lao động HTX chia sẻ, đội ngũ cán bộ HTX luôn có sự phối kết hợp, tạo đà cho việc đào tạo trẻ hóa đội ngũ, tạo điều kiện cho người lao động tham gia các lớp tập huấn khi đơn vị được mời, để nâng cao tay nghề, kỹ năng. Đồng thời, được tiếp cận khoa học công nghệ kỹ thuật mới trong sản xuất và ổn định đời sống.
 |
|
Sản phẩm của HTX Bản Dao – Thống nhất được trưng bày, giới thiệu tại các hội chợ của địa phương. |
Từ sự hỗ trợ của các cấp, ngành, sự nỗ lực vươn lên của Ban giám đốc và thành viên, những năm qua, HTX đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Theo đó, doanh thu bình quân hàng năm được tăng lên với nhiều ngành nghề dịch vụ như: cung cấp cây giống, con giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, chế biến bao tiêu sản phẩm nông nghiệp…
Theo đó, năm 2019 doanh thu HTX đạt 1 tỷ 650 triệu đồng, lợi nhuận 122 triệu đồng, năm 2020, doanh thu đạt trên 2 tỷ đồng, lợi nhuận gần 200 triệu đồng, tạo việc làm thường xuyên cho 86 lao động là thành viên HTX và 15 lao động thời vụ ở địa phương với mức thu nhập ổn định từ 4,5-6 triệu đồng/người/tháng.
Bước sang năm 2021, dù ảnh hưởng chung bởi dịch bệnh Covid-19, nhưng với ưu thế là sản xuất sạch, chất lượng, đảm bảo an toàn, thị trường tiêu thụ hàng hóa ổn định, HTX cũng triển khai bán hàng trên nền tảng công nghệ 4.0 thông qua các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook, các trang Web… nên dự kiến doanh thu cũng đạt khoảng 2 tỷ đồng.
Với những kết quả đạt được, HTX vinh dự được Liên minh HTX Việt Nam, Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình, Liên minh HTX tỉnh Hòa Bình và các sở, ngành trao tặng nhiều danh hiệu thi đua, bằng khen, giấy khen…
Có thể khẳng định, mô hình HTX nông nghiệp Bản Dao – Thống nhất đã đóng góp không nhỏ nhằm thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế của địa phương. Bên cạnh hiệu quả, tăng thu nhập và tạo việc làm ổn định cho phụ nữ dân tộc thiểu số, mô hình HTX còn là hình mẫu của hoạt động kinh tế HTX, đoàn kết, tương trợ lẫn nhau của phụ nữ hai dân tộc Mường – Dao trên địa bàn phường Thống Nhất, thành phố Hòa Bình.
“Trong thời gian tới, HTX tiếp tục duy trì và phát triển những điểm mạnh, nâng cao hiệu quả, chất lượng hoạt động nhằm đẩy mạnh thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ, góp phần mang lại cuộc sống ổn định cho người lao động, đóng góp vào phát triển kinh tế chung cho địa phương”, chị Bình chia sẻ.
Phạm Duy