Chúng tôi đến cơ sở chưng cất tinh dầu sả của HTX Nông nghiệp bản Dao, xã Thống Nhất (TP Hòa Bình) đúng dịp các thành viên đang tất bật chuẩn bị sản phẩm tham dự hội chợ tại Bắc Giang. Bên cạnh các sản phẩm truyền thống của HTX như: Rau mầm, mật ong, sản phẩm “điểm nhấn” của HTX đợt này là tinh dầu sả chanh. Được coi là điểm nhấn bởi sản phẩm thuần tự nhiên, chất lượng đảm bảo, được chưng cất từ nguyên liệu sả do thành viên HTX và bà con tại địa phương trồng.
Chị Triệu Thị Thanh, thành viên HTX chia sẻ: Gia đình tôi trồng trên 4 ha sả, trước đây, chỉ bán củ sả với mức giá bấp bênh theo mùa vụ. Từ khi có cơ sở chưng cất tinh dầu sả, những cây sả nhỏ và phần lá thường bị loại bỏ được HTX nhận chưng cất thành tinh dầu và nhiều sản phẩm hữu ích khác. Giá thành của cây sả giờ tăng lên gấp rưỡi. Gia đình rất phấn khởi và yên tâm cùng với HTX phát triển dự án trồng và sản xuất tinh dầu sả theo chuỗi giá trị. Tham gia dự án, tôi và các thành viên còn có cơ hội tiếp cận kiến thức mới qua các lớp tập huấn do T.Ư Hội LHPN Việt Nam và Hội Phụ nữ tỉnh tổ chức; được tham gia các hội chợ trưng bày, quảng bá sản phẩm tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước.
Ý tưởng “trồng và chế biến tinh dầu sả theo chuỗi giá trị nhằm cung cấp các sản phẩm an toàn cho người sử dụng, thân thiện với môi trường” của bà Nguyễn Thị Bình, Giám đốc điều hành HTX Nông nghiệp bản Dao – 1 trong 3 ý tưởng của Hội LHPN tỉnh đạt giải tại cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo “Phụ nữ và tương lai của nền kinh tế xanh”. Sau khi đoạt giải và tham dự ngày hội khởi nghiệp toàn quốc, ý tưởng của bà Bình đã được Hội LHPN tỉnh tổ chức trao tiền hỗ trợ 153,4 triệu đồng. Từ hỗ trợ, HTX đã đầu tư mua trang thiết bị, nồi chiết xuất tinh dầu hiện đại, xây dựng nhà xưởng, đầu tư phân bón, kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho cây sả, in nhãn, làm bao bì sản phẩm… Hiện, các thành viên thực hiện dự án đã sản xuất các sản phẩm từ cây sả có mức thu nhập thêm từ 3,5 – 3,8 triệu đồng/người/tháng.
Bà Nguyễn Thị Bình, Giám đốc HTX Nông nghiệp bản Dao cho biết: Hiện, dự án tạo việc làm ổn định cho 86 thành viên, trong đó có 70 lao động nữ, 5 lao động khuyết tật, 2 người nhiễm chất độc da cam, 100% chị em là tộc thiểu số, trong đó 90% là dân tộc Dao. Các thành viên đặt ra mục tiêu sản xuất tinh dầu với quy mô 60 – 80 lít/tháng (vào mùa khô); 150-170 lít/tháng và mùa chính vụ (tháng 5 – tháng10) với 3 dòng sản phẩm chính: tinh dầu sả (dùng thắp đèn xông, đóng lọ xịt, lọ lăn, lọ treo xe), nước lau sàn và nước rửa bát.
Là những sản phẩm thiên nhiên cùng với cam kết bảo đảm chất lượng sản phẩm và chịu trách nhiệm tới cùng về sản phẩm khi được dán nhãn mác rõ ràng, cấp mã số, mã vạch tới từng lô sản phẩm nên đầu ra cho sản phẩm của HTX đã có mặt tại một số siêu thị của thành phố Hòa Bình và mở rộng tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước. Trong định hướng phát triển vùng nguyên liệu, HTX cũng thực hiện theo quy trình VietGAP và dùng phân hữu cơ từ chính bã thải ép tinh dầu nên cải thiện môi trường, bảo đảm được chất lượng nguyên liệu.